طبق مقاله ی قبلی ، افتادگی لگن اختلالیست که اغلب در خانم ها رخ می دهد . در این مقاله می خواهیم به مشکلات کف لگن که در آقایان اتفاق می افتد بپردازیم . بیشترین اختلالاتی که در ناحیه ی لگن در آقایان رخ می دهد مربوط به پروستات و دستگاه تناسلی آن ها می باشد . طیف وسیعی از اختلالات جنسی در آقایان رخ می دهد که مهم ترین آن ها پروستاتیت و بزرگی خوش خیم پروستات می باشد :
مشکلات پروستات
بزرگی خوش خیم پروستات :
در حالت طبیعی ، در سنین بلوغ اندازه ی پروستات در آقایان دو برابر می گردد و تا قبل از میان سالی نیز کمی افزایش پیدا می کند . در برخی از افراد این رشد متوقف نشده و در سنین بالاتر نیز ادامه پیدا کرده و باعث ایجاد هایپر پلازی می گردد . هایپر پلازی و یا بزرگی خوش خیم پروستات زمانی رخ می دهد که سلول های سازنده ی پروستات بیش از اندازه تقسیم می شوند و سلول های بسیار زیادی را ایجاد می کنند . این اختلال اغلب در مردان میانسال و مسن رخ می دهد . بزرگ شدن غده ی پروستات شروع کننده ی سرطان نمی باشد و حتی احتمال بروز سرطان را هم افزایش نمی دهد . با این حال می تواند مشکلات فراوانی را برای فرد ایجاد کند . از مهم ترین عوارض آن می توان به مشکلات ادراری اشاره کرد . در این حالت بزرگ شدن پروستات ، به مثانه و دستگاه ادراری فرد فشار وارد کرده و باعث احتباس یا تکرر ادرار ، مشکلات تخلیه ای ، بیماری های کلیوی ، سنگ مثانه و کلیه ، تنگی و التهاب مجرای ادراری می گردد .
از علائم و نشانه ی های هایپر پلازی پروستات می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تکرر ادرار خصوصا هنگام شب
- احساس فشار هنگام تخلیه مثانه
- قطع و وصل شدن جریان ادرار هنگام تخلیه ( ادرار منقطع یا قطره قطره )
- عفونت مجرای ادراری و کلیوی
- بی اختیاری ادرار
- وجود خون در ادرار ( هماچوری )
- حس درد هنگام تخلیه ادرار
مشکلات پروستات به خصوص هایپر پلازی پروستات علائم نسبتا مشابهی با دیگر مشکلات کف لگنی و جنسی دارند . بنابراین تشخیص این اختلال با انجام معاینات دقیق و تجویز آزمایشات لازم ( تست یورو داینامیک ، آزمایش ادرار ، سیستوسکوپی و … ) توسط پزشک متخصص صورت می گرد .
مانند دیگر مشکلات لگنی ، عوامل زیادی در بزرگ شدگی پروستات نقش دارند :
- افزایش سن
- به هم خوردن تعادل ترشح هورمون ها ( به خصوص هورمون های جنسی )
- عوامل ارثی و ژنتیکی
- ضعف و آسیب عضلات کف لگن
- مصرف زیاد کافئین و الکل
- عوامل روحی و روانی
- سبک زندگی ناسالم
در ارتباط با عوامل زمینه ای در ایجاد هایپر پلازی پروستات مطالعات زیادی صورت گرفته است اما هم چنان علل مشخصی برای این مشکل پیدا نشده است . اما به طور کلی عوامل ذکر شده خصوصا عدم تعادل هورمون ها می تواند نقش مهمی در ایجاد آن نقش داشته باشند .
پروستاتیت :
التهاب پروستات یا پروستاتیت به حالتی گفته می شود که در آن غده ی پروستات ملتهب می گردد . این حالت اغلب به دلیل عفونت های مختلف الخصوص عفونت با منشا باکتریایی و یا مقاربتی در راه های ادراری به وجود می آید . پروستاتیت مانند هایپر پلازی غده ی پروستات در سنین بالا شایع تر می باشد اما افراد 40 تا 50 سال بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری هستند . با این وجود احتمال ابتلا افراد جوان نیز به این اختلال به دلیل مشکلات روحی روانی مانند اضطراب وجود دارد . این بیماری در اغلب موارد با درد های لگنی ، تخلیه دردناک و احساس سوزش ادرار همراه است اما می تواند بدون علائم و نشانه ی خاصی نیز پیشرفت کرده و مشکلات جدی برای فرد به وجود بیاورد . هرچه زودتر پروستاتیت تشخیص داده شده و درمان گردد باعث ایجاد عوارض و مشکلاتی کمتری خواهد شد .
طیف گسترده ای از علائم در افراد مبتلا به این اختلال وجود دارد که به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم :
- درد در ناحیه ی تناسلی
- مشکل در برقراری روابط جنسی مانند اختلال نعوظ و درد هنگام انزال
- درد های لگنی رانی
- احساس درد و سوزش هنگام تخلیه ادرار
- شب ادراری
- هماچوری یا وجود خون در ادرار
- حساسیت به لمس در ناحیه ی تناسلی به خصوص پروستات
- ناباروری
- در موارد اندکی دفع دردناک مدفوع
با توجه به وجود علائم گسترده در پروستاتیت ، تشخیص این اختلال با بررسی های لازم توسط پزشک متخصص صورت می گیرد :
- معاینات فیزیکی
- آزمایشات خون و ادرار
- تست یوروداینامیک
- بررسی مایع منی
- مشاهده بیضه و رکتوم
- بررسی غدد لنفاوی مجاور و …
از علل و عوامل ایجاد کننده ی پروستاتیت می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- بیماری های مقاربتی مانند HIV ( ایدز )
- آسیب های روحی روانی مانند تجاوز جنسی
- مشکلات گوارشی و دفعی مانند سندرم روده ی تحریک پذیر
- استرس و اضطراب
- سابقه مشکلات پروستات
- مشکلات ارثی و ژنتیکی
- ضربه و آسیب های لگنی
- افزایش سن
- عفونت های باکتریایی یا مقاربتی
روش های پیشگیری از مشکلات پروستات
- کاهش مصرف الکل و کافئین
- رابطه ی جنسی محافظت شده
- تغییر سبک زندگی
- انجام چکاب و آزمایشات به صورت روتین
- رعایت بهداشت عمومی
- انجام روزانه ورزش و پیاده روی
- نوشیدن آب کافی
- مصرف غذاهای سالم مانند سبزیجات ، مواد غذایی قرمز مانند گوجه ، ماهی و …
- انجام روش های افزایش دهنده آرامش های روحی روانی مانند یوگا
- تقویت عضلات کف لگن
روش های درمانی پروستاتیت و هایپر پلازی پروستات
فیزیوتراپی یک درمان غیر تهاجمی می باشد که معمولا اولین روشیست که برای این بیماران صورت می گیرد :
- مهم ترین دستگاهی که برای این بیماران استفاده می گردد دستگاه شاک ویو می باشد . شاک ویو یکی از دستگاه های الکتروتراپی در فیزیوتراپی می باشد که با وارد کردن ضربه به نواحی خاص ، امواجی را وارد بدن می کند . این امواج با افزایش گردش خون موجب افزایش مواد مغذی ، بهبود متابولیسم سلول ها و دفع سموم از اطراف پروستات گشته و باعث کاهش التهاب و جلوگیری از افزایش حجم پروستات می گردد .
- لیزر درمانی و تکار برای افزایش خون رسانی ناحیه ی لگنی
- تمرین درمانی : انجام تمرینات تقویتی ( کگل ) و حرکات کششی
تعداد جلسات و فواصل بین آن ها برای هر بیمار با توجه به میزان اختلال و روند بهبودی فرد توسط فیزیوتراپیست تعیین می گردد . اما به طور میانگین افراد پس از 5 تا 8 جلسه به بهبودی قابل توجهی دست پیدا می کنند .
- دارو درمانی
طبق مطالعات انجام شده ، مصروف داروهای مختلف به صورت مکمل با فیزیوتراپی می تواند نتایج چشمگیری داشته باشد :
- مصرف آلفا بلاکر ها
- قرص تادالافیل ( با تجویز پزشک مصرف گردد )
- دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی
- جراحی
در صورتی که درمان های غیر تهاجمی موثر واقع نگردند ، با تایید پزشک متخصص ، جراحی های لازم صورت می گیرد :
- برداشتن پروستات
- لیفت کردن پروستات برای کاهش فشار