خار پاشنه چیست؟
خار پاشنه یا التهاب پرده کف پا( فاشیای کف پا یا پلانتار) یکی از علل شایع درد پاشنه است.این بیماری به علت التهاب یک باند ضخیم است که از کف پای شما عبور می کند و استخوان پاشنه پا را به انگشتان پا متصل می کند این عارضه به مرور زمان ایجاد میشود. بیشتر مردم تا زمانی که احساس درد نکنند نمیدانند که به آن مبتلا هستند.
نکته جالب اینجا است که این زائده به خودیخود درد ندارد، بلکه زمانی که تیزی آن وارد بافت نرم کف پا میشود احساس درد میکنید.خار پاشنه، معمولاً باعث درد شدید می شود که معمولاً با اولین قدم های شما هنگامی که از تخت پای خود را به زمین میگذارید در صبح شروع می شود.پس از مدتی پس از برخاستن و حرکت ، درد به طور معمول کاهش می یابد، اما ممکن است پس از مدتی ایستادن، دوباره برگردد.
اندازه این زائده استخوانی میتواند به ۲ سانتیمتر برسد، اما لزوما همیشه با چشم غیرمسلح دیده نمیشود.
علائم خار پاشنه پا
علائم این عارضه معمولا شامل موارد زیر است:
- درد (به خصوص هنگام راه رفتن یا دویدن)
- التهاب
- تورم در جلوی پاشنه پا
علت ایجاد خار پاشنه
رسوب ماده معدنی کلسیم در پاشنه پا طی چند ماه باعث بیرونزدگی استخوان در این قسمت میشود. این مشکل زمانی رخ میدهد که استرس و فشار زیادی روی لیگامانها و رباطهای کف پا وارد شود.
خار پاشنه به طور ناگهانی پس از یک تمرین یا رویداد ورزشی ظاهر نمیشود، بلکه فشار مکرر ناشی از راه رفتن، دویدن یا پریدن روی سطوح سخت باعث بروز آن میشود. پوشیدن کفشهای نامناسب یا کهنه هم در ایجاد این زائده استخوانی نقش دارد. سایر دلایل احتمالی عبارتاند از:
- آرتریت (بیماریهای مفصلی)
- چاقی و اضافه وزن
- افزایش سن که انعطافپذیری کف پا را کاهش میدهد
- ایستادن برای مدت طولانی
راههای تشخیص خار پاشنه
معاینه بدنی و بررسی علائم: پزشک محل درد را بررسی میکند. بهعلاوه، ممکن است از شما بخواهد آزمایشهای فیزیکی شامل ایستادن روی یک پا یا پیادهروی کوتاهمدت را داخل مطب انجام دهید.
تستهای تصویربرداری: تصویربرداری با اشعه ایکس یکی از رایجترین تستهایی است که به پزشک در تشخیص این عارضه کمک میکند. درعکس برداری با اشعه ایکس یک تکه استخوان از استخوان پاشنه بیرون زده (خار) دیده می شود.
روشهای درمانی خارپاشنه:
1)استراحت و تغییر سبک زندگی:
استراحت و پرهیز از فعالیتهایی که علائم بیماری را تشدید میکنند، اولین اقدام برای درمان خار پاشنه پا در منزل است. به خصوص فعالیتهایی که در آنها پاها به سطوح سخت برخورد میکنند باعث بدتر شدن درد میشوند.
2) کمپرس سرد:
کمپرس سرد با بیحس کردن ناحیه آسیبدیده و کاهش تورم آن باعث تسکین درد میشود. شما میتوانید سه تا چهار بار در روز و هر بار ۲۰ دقیقه از این روش استفاده کنید.
3)داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) خوراکی:
از آسپرین و ایبوپروفن میتوان به عنوان داروی خار پاشنه نام برد. این داروها درد حاد را برطرف میکنند، اما برای تسکین درد مزمن و طولانیمدت توصیه نمیشوند. از سوی دیگر، برای همه مردم بیخطر نیستند. بنابراین، بهتر است قبل از مصرف آنها با پزشک مشورت کنید.
4)داروهای ضد التهاب تزریقی:
گاهیاوقات، شدت درد به حدی است که پزشک تزریق داروهای ضد التهاب مانند کورتیکواستروئیدها (کورتونها) را توصیه میکند. تزریق داروی استروئیدی در ناحیه دردناک کف پا می تواند تسکین درد ایجاد کند. تزریق های متعدد توصیه نمی شود زیرا می تواند فاشیای کف پا شما را ضعیف کرده و احتمالاً باعث پارگی آن شود. با استفاده از تصویربرداری سونوگرافی ، می توان پلاسمای غنی از پلاکت را که از خون خود بیمار به دست می آید، تزریق کرد تا باعث بهبودی بافت شود.
5) آتل شب : ممکن است پزشک توصیه کند که هنگام خواب آتل بپوشید که ساق پا و قوس پا را کشیده نگه دارد. این امر باعث می شود شبها ناحیه کف پا و تاندون آشیل در حالت کشش قرار داشته باشد.
6) آتل شب : ممکن است پزشک توصیه کند که هنگام خواب آتل بپوشید که ساق پا و قوس پا را کشیده نگه دارد. این امر باعث می شود شبها ناحیه کف پا و تاندون آشیل در حالت کشش قرار داشته باشد.
7) فیزیوتراپی و تمرینهای کششی:
اگرچه فیزیوتراپی کاملاً خار پاشنه را از بین نمیبرد، اما التهاب دامن زننده به درد و محدود کننده حرکت را کاهش میدهد. علائم اکثر بیماران فقط با استفاده از فیزیوتراپی در حد قابلتوجهی بهبود مییابد. فیزیوتراپی خار پاشنه شامل تکنیکهای متعددی میشود. تکنیکهای فیزیوتراپی برای خار پاشنه ناراحتی و التهاب را کاهش و انعطافپذیری را بهبود میدهد و به پیشگیری از آسیب دیدگی مجدد کمک میکند. برای نتیجه گرفتن از این روشها لازم است حرکات را به درستی و در بازههای زمانی معین انجام دهید.
کشش کف پا
پنجه را با دست بگیرید و به طرف استخوان ساق پا بکشید.
حدود 30 ثانیه در این حالت بمانید.
کشش را برای هر پا دو یا سه بار انجام بدهید.
کشش پا با استفاده از باند
روی صندلی بنشینید یا به پشت دراز بکشید.
بند را زیر قوس کف پای راست بیاندازید و دو سر بند را با دو دست بگیرید.
بالای پا را به کمک بند بکشید و به سمت استخوان ساق پا خم کنید.
15تا 30 ثانیه در این حالت بمانید.
حرکت را برای هر پا 5 بار انجام بدهید.
ماساژ کف پا با توپ گلف
توپ گلف را زیر پای راست بغلتانید.
این کار را به مدت یک دقیقه ادامه بدهید.
این حرکت را برای هر پا دو یا سه بار تکرار کنید.
شاکویو تراپی
در این روش غیر تهاجمی از امواج صوتی پرقدرت در ناحیه پاشنه پا استفاده میشود. شانس موفقیت این روش بین افراد مختلف متفاوت است. مواج صوتی پرتوان برای شاک ویوتراپی خار پاشنه با بافت نرم ملتهب برخورد میکند. شاک ویو تراپی خار پاشنه، فرایند التیامبخشی را از طریق القای التهاب جدید دوباره فعال میکند. این فرایند برای ترمیم و بازسازی بافت ضروری است. به عبارت دیگر شاک ویو تراپی سیگنالی است که پیام شروع ترمیم کردن فاشیا را به بدن منتقل میکند.
لیزر پرتوان
لیزر پرتوان (HILT) درمان غیرتهاجمی، بدون دارو و مورد تأیید FDA است که درد را از طریق رساندن انرژی نور به سلولهای بدن تسکین میدهد. انرژی نورانی تغییراتی فتوشیمیایی را درون بدن برمیانگیزد. این تغییرات موجب شروع شدن فرایند التیامبخشی موارد مزمن درد پاشنه نیز میشود.
تکار تراپی
تکار تراپی نوعی گرما درمانی درون زا مبتنی بر استفاده از امواج رادیویی است؛ منظور از درون زا این است که تکار تراپی بدن را از طریق ایجاد حرارت در داخل بدن التیام میبخشد. تکار تراپی با عنوان انتقال الکتریکی خازنی و مقاومتی نیز شناخته میشود. قابلیت تکار تراپی برای اثر گذاشتن بر جریان خون عموماً به عنوان ساز و کار اصلی تسریع فرایندهای ترمیم بافت و در نتیجه درمان خار پاشنه شناخته میشود.