تنیس البو یا آرنج تنیس بازان یکی از اختلالات شایع مفصل آرنج می باشد که معمولا در افرادی که فعالیت بالایی دارند بروز پیدا می کند . این درگیری که با نام lateral epicondylitis نیز شناخته می شود به دلیل انقباضات مکرر عضلات ساعد که برای خم و راست کردن مچ استفاده می گردند ایجاد می شود . حدود 8 درصد از آسیب های ورزشی مربوط به تنیس البو هستند .
همانطور که از نام آن پیداست این اختلال در تنیس بازان به ویژه در استفاده مکرر از ضربه بک هند رخ می دهد . با این وجود بیشترین بیماران این اختلال را افراد غیر ورزشکار تشکیل می دهند . شایع ترین سن برای ایجاد آرنج تنیس بازان بازه ی سنی 40 تا 50 سال و شایع ترین جنس آقایان می باشند . رخ دادن این اختلال در دست غالب افراد شایع تر است .
طی حرکات مکرر و فعالیت های سنگین مچ ، پارگی های ریزی در تاندون عضلات خارجی ساعد ایجاد می گردد که به مرور زمان باعث ایجاد التهاب در محل اتصالشان در خارج آرنج شده و درد تیر کشده ای را ایجاد می کنند . شروع درد این بیماران معمولا تدریجی است اما در برخی مواقع با ضربه ی مستقیم به خارج آرنج می تواند آغاز شود .
در مراحل اولیه درد به صورت چرخه ای هنگام فعالیت ایجاد می گردد اما با پیشرفت بیماری ، افزایش التهاب و ترمیم نا درست پارگی ها ، درد بعد از فعالیت هم باقی می ماند . این درد به پشت دست و ساعد ارجاع پیدا کرده و گاهی به انگشتان سه و چهار هم انتشار پیدا می کند . با پیشرفت بیماری درد می تواند به شانه و بالای بازو نیز ارجاع پیدا کند . در این بیماران قسمت خارجی آرنج گرم و ملتهب است و درد بیمار با لمس ناحیه افزایش پیدا می کند .
بیمار از افزایش درد هنگام بلند کردم اجسام سنگین و خشکی صبحگاهی نیز شکایت دارد . در مراحل آخر بیماری فرد قادر به انجام فعالیت های روزمره نمی باشد و درد بسیار شدیدی را تجربه می کند .
عوامل ایجاد آرنج تنیس بازان
- بازیکنان بیسبال ، شمشیر بازی ، تنیس و راکت بال ( هر گونه ورزش راکتی و پرتابی )
- شاغلان حرفه های دندان پزشکی، مکانیکی ، کارگری ، نجاری ، خدماتی ، نظافتی ، لوله کشی ، باغبانی ، آشپزی ، نقاشی ، قصابی و نوازندگی
- جنسیت : آمار ثابت نموده است که این اختلال در آقایان بیشتر از خانم ها رخ می دهد .
- کشیدگی تاندون های عضلات خارجی ساعد
- افراد خانه دار
- افرادی که برای مدت طولانی از بازی هایی ویدئویی و پلی استیشن استفاده می کنند .
- تاپیست ها و مانیکوریست ها
- فعالیت های سنگین و ناگهانی بعد از مدت طولانی
- انجام فعالیت هایی که نیاز مکرر به خم و راست کردن مچ دارند .
- ضربه مستقیم ناگهانی و یا مکرر به قسمت خارجی آرنج
- عوامل ژنتیکی و ارثی
پیشگیری
- تقویت عضلات ساعد
- عدم انجام فعالیت های سنگین به صورت ناگهانی
- کاهش فعالیت های مکرر مچ
- گرم کردن مناسب قبل از ورزش
- استفاده از توپ های نو و خشک در ورزش های توپی و راکتی مانند تنیس
- عدم استفاده از راکت های سفت و بدون انعطاف و با قطر کم دسته در ورزش های راکتی
- انجام حرکات کششی و سرد کردن به مدت کافی و مناسب بعد از ورزش
- خودداری از تحت فشار گذاشتن آرنج
- استفاده از ابزار کار و لوازم ورزشی سبک با دسته های بزرگ تر
- اصلاح نحوه انجام فعالیت ها
- عدم انجام فعالیت و ورزش هنگام بروز درد یا التهاب
- استفاده از آرنج بند تنیس البو هنگام فعالیت هایی که نیاز به خم و راست کردن مچ و یا قدرت زیاد دارند .
درمان
- فیزیوتراپی :
در ابتدا فیزیوتراپیست به بیمار توصیه های کلی را ارائه می دهد :
- استراحت : در این بیمار استراحت به معنی استفاده نکردن از آرنج نمی باشد . بلکه بدان معناست که فرد فعالیت هایی که همراه با حرکات آرنج و توام با درد زیاد هستند را به حداقل برساند تا قسمت هایی از تاندون های عضلات آرنج که دچار پارگی های ریز شده اند ترمیم شوند .
- استفاده از آرنج بند هنگام فعالیت و بریس در زمان خواب : در اغلب این بیماران بریس wrist cock up برای کاهش فعالیت کافی می باشد اما در مواردی برای ایجاد محدودیت بیشتر از نوع بلند آن استفاده می گردد . بیمار باید توجه داشته باشد که بریس و آرنج بند تنیس البو را باید هر یک یا دو ساعت از دست خارج کرده و حرکات کششی و نرمشی را انجام بدهد .
درمان فاز حاد بیماری :
- استفاده از ماساژ یخ در ناحیه ی التهاب ( ناحیه ی خارجی آرنج )
- استفاده از مدالیته های مختلف مانند تنس برای کاهش درد
- به کار بردن uc از نوع کانتینئوس برای کاهش التهاب
- بی حرکت کردن مچ دست و انگشتان
- استفاده از بریس مچ و آرنج بند
در صورتی که بیمار فعالیت های خود را محدود نکند ، بعد از حدود پنج روز وارد فاز مزمن می شود . در این مرحله درد بیمار موضعی شده و دیگر به شانه و مچ دست ارجاع پیدا نمی کند :
- استفاده از مدالیته های مختلف مانند تنس برای کاهش درد
- ایجاد گرما در بافت با دستگاه های لیزر و IR یا هات پک
- استفاده از دستگاه اولتراسوند بر روی ناحیه ی خارجی آرنج
- ادامه دادن استراحت و محدود کردن فعالیت ها
- استفاده از ماساژگان بر روی عضلات ساعد
- اصلاح فعالیت ها
- استفاده از شاک ویو در محل تاندونیت ( التهاب تاندون ) و بر روی عضلات برای بهبود گردش خون
- استفاده از بریس مچ و آرنج بند
- ماساژ عضلات ناحیه توسط فیزیوتراپیست
- استفاده از تیپ برای کاهش درد و مهار عضلات
- تمرینات کششی فعال و غیر فعال ( توسط بیمار و یا فیزیوتراپیست )
- تمرینات تقویتی بعد از از بین رفتن درد بیمار
- دارو درمانی
استفاده از دارو های مسکن برای کاهش درد و التهاب آرنج در این بیماران توصیه می شود : ایبو پروفن ، دارو های NSAID ، نپروکسن ، آسپرین
- تزریق کورتون
در این روش یک داروی بی حس کننده توسط سرنگ در اطراف و داخل تاندون تزریق شده و باعث کاهش درد می گردد . معمولا این تزریق حداکثر دو بار و در فاصله ی یک الی دو هفته انجام می گیرد . عدم استراحت و ایجاد فاصله بین تزریقات باعث آسیب به بیمار می شود . همچنین تزریق بیش از اندازه فرد را مستعد پوکی استخوان می سازد .
- تزریق پی آر پی
پی آر پی روشی است که در آن ترمیم بافت های آسیب دیده به وسیله ی اجزای خون خود بیمار تحریک می گردد . در این روش مقداری خون از بیمار گرفته شده ، پلاکت های آن به وسیله ی سانتریفیوژ جدا می گردد و سپس به ناحیه ی آرنج تزریق می شود . ترکیب حاصل که شامل میزان زیادی فاکتور رشد می باشد باعث ترمیم پارگی های ریز و کاهش درد بیمار می گردد .
